Cena przy zamówieniu przez internet: qm@qm.strefa.pl lub telefonicznie: 600 163 428.
Recenzja płyty-Portal ProgRock: autor Jacek Chudzik. Dwa lata po Laboratory i trzy po wydaniu zapisu koncertu ze studia Radia PiK formacja Question Mark powraca z nową płytą – La Terra Rossa. Jeśli będziecie przystępować do jej odsłuchania, odrzućcie swoje uprzedzenia względem grupy, puśćcie w niepamięć to, z czym dotychczas wam się grupa kojarzyła. Po garażowej koncertówce, fusionowo-folkowym Laboratorium przyszedł czas na coś innego…
Zastanawiam się, czy gdzieś nad tą recenzją nie powinienem rozwiesić bannerka z napisem: moi drodzy, zwróćcie się w stronę Question Mark. Niezależnie bowiem od waszych progresywnych upodobań i tego jak ocenicie i sklasyfikujecie La Terra Rossa, jest to płyta której nie powinniście ominąć. Nie wszystkim się spodoba, cudów nie ma, ale dać jej szansę – delikatnie mówiąc – wypada. A zaznajamianie się z nowym dzieckiem Question Mark można zacząć od dwóch teledysków promujących album (nagranie tytułowe oraz Balancing), które bez problemu znajdziecie w sieci. Daję wam zresztą dyspensę: jeśli wyszperacie na youtubie i odtworzycie, któryś z tych klipów, to możecie poniższych wywodów nie czytać.
Dla kronikarskiego obowiązku wspomnę, że teledyski te wypełniają w połowie ekskluzywne i limitowane wydanie płyty (CD+DVD). Zawartość płyty DVD zamkniętej w gustownej, drewnianej skrzyneczce dopełnia reportaż z niezwykłego wydarzenia, jakim był koncert zespołu Question Mark wraz ze Stevenem Kindlerem (grającym tu na 9-cio strunowych elektrycznych skrzypcach) oraz Józefem Skrzekiem.
La Terra Rossa to tajemnicza 14-częściowa suita. 62-minutowa organiczna całość, stopiona z żywiołowej, rozimprowizowanej gry zespołu i nastrojowych miniaur. To pierwsze oblicze grupy poznałem już całkiem nieźle: charakterystyczna gitara Raatza, na tle nieokiełznanej sekcji Dołęga-Matuszewski. Część partii instrumentalnych przywodzi na myśl jam session i przypomina nagranie koncertowe zespołu z Radia PiK. Kolejne podobieństwa, to obecność Roberta Bielaka, który swoimi skrzypcami wzbogaca brzmienie Question Mark oraz sięgnięcie po sitar w jednym z utworów. To, co mnie zaskoczyło i zaintrygowało najbardziej, to maleńkie przerywniki. Są to nie tylko muzyczne klocki, mające spinać ze sobą kolejne kompozycje, ale samodzielne utwory, magiczne kruszyny zaimprowizowane dla potrzeb albumu przez Roberta Bielaka. Co więcej, one też tworzą jedną całość…
Który utwór wyróżnić? La Terra Rossa jest nastrojowe i tajemnicze (Balancing), miejscami mroczne, brudne czy wręcz obłędne (Control). Wypełnione karkołomnymi solówkami (Unity), a chwilę później wyciszone i metydacyjne (Mystic). A może The 17th od September, w którym zespół oddaje ponad trzy minuty jednemu ze swych gości, Michaelowi Ogorodovi? Najnowsze dziecko Question Mark to suto zastawiony stół dla fanów nie tylko fusion, ale progresu jako takiego. Nie twierdzę, że jest to płyta „dla wszystkich”, ale że każdy powinien się z nią zmierzyć. Ja znalazłem radość w słuchaniu jej, kolega Krzysiek ‚Jester’ Baran też w niej coś znalazł dla siebie… Spróbujcie – tyle wam mogę powiedzieć.
Co dalej? Dokąd zmierza Question Mark? Jacy goście zawitają na ich kolejnych albumach? Na ile wpłynął oni na muzykę zespołu? W końcówce recenzji koncertówki zespołu z 2009 roku pisałem: „mimo stażu Question Mark cały czas można odnieść wrażenie, że jest to zespół poszukujący swojego miejsca, swojego muzycznego oblicza”. Czy można uznać, że QM już znalazł siebie, swoje miejsce na muzycznej mapie? A może to zdanie po premierze La Terra Rossa pozostało wciąż aktualne?
Mimo kilku pytań, czy właściwie znaków zapytania, które można postawić nad twórczością zespołu dwie rzeczy nie ulegają wątpliwości. Po pierwsze, mimo iż Question Mark tworzą nie młodzi już muzycy, to swoją siłą wyobraźni i chęcią muzycznych poszukiwań biją na głowę większość kapel tworzonych przez nasto- i dwudziestoparolatków. Po drugie – to, co robi w tej chwili grupa tworzona przez Bogusława Raatza, Jacka Dołęgę i Marka Matuszewskiego najlepiej opisują trzy znamienne i utrwalone już w muzycznej tradycji słowa: szukaj, burz, buduj.
A jeśli ktoś wciąż ma wątpliwości i nie wie, czy wejść w świat LTR, to – powtórzę to raz jeszcze – niech znajdzie w sieci dwa wspomniane już teledyski. Na dzień dzisiejszy jest to najlepsza wizytówka zespołu i płyty.
Recenzja płyty-Mały Leksykon Wielkich Zespołów autor Robert „Morfina” Węgrzyn. To bardzo efektownie wydany album. Jakże inaczej prezentuje się on niż setki wydawnictw innych początkujących zespołów. Posiada grubą, kolorową i ciekawie rozkładającą się książeczkę. Srebrny krążek zawiera 14 tematów muzycznych, a także sekcję wizualną z teledyskami do dwóch utworów oraz reportażem filmowym nagranym podczas koncertu z udziałem Józefa Skrzeka i Stevena Kindlera w Bydgoszczy w 2012 roku.
Przygodę z zespołem Question Mark rozpocząłem od poznania wizualnych dokonań zespołu, czyli od oglądnięcia teledysków. I teraz z perspektywy czasu uważam, że pokazały mi one najwłaściwiej jak można, dokładnie to co prezentuje zespół, to znaczy mam na myśli to co tworzy, bo niewątpliwie Twórczością (tak, przez duże T!) można to nazwać.
Z racji obecności doświadczonych osób w składzie zespołu oraz ich zapewne wielu doświadczeń, zarówno tych technicznych, jak i życiowych, nie spodziewałem się przy słuchaniu ich wydawnictwa ponownego „odkrycia Ameryki” czy wybuchu dynamitu. A tu miłe zaskoczenie, jak się okazuje wyobraźnia ludzka nie zna granic i nie ma ograniczonych możliwości, tak samo jest z muzyką tworzoną przez Question Mark. Zespół wypuścił na światło dzienne produkt zatytułowany „La Terra Rossa”. Znalazło się na nim czternaście kompozycji tworzących jedną zamkniętą całość. Sześćdziesiąt dwie minuty to poważny kawał muzy do przesłuchania, strawienia i kontemplacji. Tym bardziej kapeli należą się brawa za niebanalny wydźwięk jej muzyki, a co za tym idzie – bo to najważniejsze – niestracony czas słuchacza i twórców. No właśnie, przedstawmy autorów tej muzyki.
„La Terra Rossa” została nagrana w składzie: Bogusław Raatz (gitary, sitar), Robert Bielak (skrzypce), Jacek Dołęga (bas), Michael Ogorodov (fortepian, moog), Marek Matuszewski (perkusja), Timothy Sanford (flet) i Jarosław Pijarowski (głos w utworze „Control-Kontrola-Controllo”). Jak więc widzimy instrumentarium stosowane przez Question Mark jest bogate, oryginalne, a goście zacni. Wynika z tego, że instrumenty odpowiednio dobrane i urozmaicone pozwalają w każdej chwili zaciekawić i zainteresować słuchacza. Całość została zrealizowana i wyprodukowana w Studiu Radia PiK i objęta przez tę rozgłośnię patronatem medialnym. Ten fakt z pewnością powinien pomóc grupie Question Mark w trafieniu ze swoją muzyką do większej liczby odbiorców. Owej produkcji nie brakuje tajemniczości i czegoś filmowego (niektóre frazy spokojnie można by było wpleść jako podkład do jakiejś sztuki filmowej). Tak naprawdę „La Terra Rossa” to wieloczęściowy muzyczny „live act”. Zamysłem zespołu było, aby płyta słuchana była w całości i w oryginalnym układzie poszczególnych utworów. Jedna rzecz trochę przeszkadza, a mianowicie uczucie, jakby to był taki trochę „jam session” – instrumentalny, momentami tak nastrojowy, że aż za bardzo. Podejrzewam, że cudnie się sprawdzi w jakieś zimowe, czy późnojesienne zawieruchy. Brak wokalu (bo to muza instrumentalna jest)?… Czasem faktycznie go trochę brakuje. Kto wie, może zespół kiedyś zaprosi wokalistę, albo któryś z muzyków sprawdzi się również za mikrofonem? Na chwilę obecną na krążku „La Terra Rossa” jest ambitnie, sympatycznie i bardzo nastrojowo. Tyle mogę o nim powiedzieć i śmiało polecić go uwadze Czytelnikom naszego portalu. 17.12.2013
